Vijfdaagse training Tastzintuiglijke Beeldende Therapie (TBT)
op de Folkshegeskoalle Skylgerlân Terschelling
Tijd, rust en ruimte voor je eigen beeldend proces en reflectie. Nieuwe indrukken, werkvormen en ervaringen opdoen. Je op deze manier verdiepen in je vak en de effectiviteit van het medium. Uitwisselen met collega's over de mogelijke toepassingen voor de eigen doelgroep en werkomgeving. Dit alles op een prettige locatie en een inspirerend eiland.
Hieronder een beschrijving van de opzet, inhoud en de praktische zaken van deze Vijfdaagse workshop. Accreditatie bij de SRVB / NVPA 25 punten.
Algemene uitgangspunten en doelstelling:
Een vijfdaagse workshop tekenen, schilderen en ruimtelijk werken voor vaktherapeuten beeldend en andere begeleiders in zorg en onderwijs. Beeldend werken vanuit een tastzintuiglijke benadering en daarop reflecteren als professional: daarbij staat het doen en ervaren centraal. Daarnaast wordt er stilgestaan bij de (mogelijke) toepassingen in de praktijk met cliënten. Vanuit deze invalshoeken levert de nascholing een bijdrage in de kwaliteit van de beroepsuitoefening als vaktherapeut.
Verworven competenties
- reflecteren als professional op het eigen beeldend proces waarbij het accent ligt op het tastzintuiglijk ervaren.
- beeldend werken, en bespreken toepassingen in de eigen werkomgeving van werkvormen uit: het geleid tekenen; (Gefuhrtes Zeichnen; Guided Drawing), Haptisch werken met klei; 't Tijdloze Uur en Haptonomiek.
- verkrijgen, verdiepen en uitwisselen over het theoretisch eclectisch concept Tastzintuiglijk Beeldende Therapie (TBT) uitgeschreven door S Geerling in het kader van de MATh, Hogeschool Zuyd 2016. Uitgangspunt in de TBT is het directe beeldend werken met de tastende handen; het aanpassingsvermogen van zowel het functionele, als het belevende lichaam wordt aangesproken. Het tastzintuiglijke aspect van beeldend therapeutisch werken neemt zo een centrale positie in als het gaat om 'werkzame factoren' in de beeldende therapie. Het gaat daarbij uit van de practice based werkzame factoren die affectief en effectief positief uitwerken. Het gaat hierbij om een eclectische benadering. Leidende methoden zijn het zogeheten Geleid tekenen (Geführtes Zeichnen; Guided Drawing) , tastzintuiglijk werken met klei en Haptonomiek. Het Expressive Therapies Continuum concept van Lisa Hinz wordt ingezet om de uitgangspunten van de TBT benadering te verduidelijken.
Praktisch
De workshop is van zondagavond 14 juli tot en met vrijdagochtend 19 juli 2024. Contacturen: 25 (excl pauze's, lunch en diner en dagdelen vrije tijd). Verblijf tijdens de cursus is op de Folkshegeskoalle en we hebben de beschikking over een royaal Atelier. Kosten €795. Prijs van de cursus is op basis van volpension (twee persoonskamer), koffie en thee, en basismateriaal (teken- en schetspapier 50x65, houtskool, acrylverf en klei). Schilderpapier 100x70 tegen kostprijs verkrijgbaar. Ander materiaal, schilderpaneel, schilderdoek graag zelf meenemen. Voor éénpersoons kamers geldt een toeslag van 20 euro per dag. De keuken van de Folkshegeskoalle is eerlijk en heerlijk met veel biologische producten, de lekkerste eilander producten en veel aandacht voor dieet wensen.
Voor meer informatie over het verblijf kun je terecht op de website www.folkshegeskoalle.frl.
Programma
Zondagavond: Diner, kennismaking en introductieprogramma (19.30-21.30 uur).
Maandagochtend: kennismaking en introductie Geführtes Zeichnen ook wel “Geleid Tekenen” en Guided Drawing (Elbrecht, 2006, 2018) genoemd,. De door Maria Hippius-Gräfin Dürckheim ontwikkelde methodiek van het Geführtes Zeichnen (Loomans 1991, Boschloo en Demmers in Schweizer, 2009) is door Cornelia Elbrecht in 2006 en 2018 verder uitgewerkt. In deze methode staat het werken met de handen en het volgen van de innerlijke impuls via de handen centraal. Deze methodiek komt in verschillende toepassingen terug in het workshopaanbod van deze 5-daagse training. Tijdens de praktijk van het werken met cliënten als beeldend therapeut en beeldend kunstenaar ben ik in de loop der jaren geboeid geraakt door het ‘weten van de handen.’ Het luisteren naar of volgen van de handen in het beeldend werken leidt tot een beeldende expressie, die in de uitdrukkingsvorm heel direct is, dit in tegenstelling tot de meer bedachte vormen. Door met de ogen dicht de eigen handen en tekenbeweging te volgen komt men dichterbij zich/haarzelf, de eigen beweging, en de ervaring van een directe gevoelsreflectie. In dit onderdeel een kennismaking met deze methode (10.00-12.30 uur).
Maandagmiddag: Atelier: beeldend werken naar keuze. In de Atelier setting wordt naar keuze gewerkt aan het eigen beeldend proces vanuit een van de aangeboden werkvormen. Ter afronding is er tijd en ruimte voor reflectie en een gezamenlijke bespreking (14.00- 16.30 uur).
Dinsdagochtend: werken naar de waarneming vanuit een haptische, tastzintuiglijke benadering. Op de donderdag staat het werken naar de waarneming centraal in een beeldende uitwerking vanuit verschillende gezichtspunten: verrassend, dynamisch en meer verstild. Een werkvorm die in de eigen praktijk van de deelnemers kan worden toegepast. De werkvorm komt gedeeltelijk uit de creatief therapeutische benadering van de Beeldwaarneming (Schweizer, 2009) en krijgt in deze workshop aanvullend een haptische variant (Postma, 2008) waarbij de fenomenen van de tast in persensus en transsensus nader worden toegelicht. Na de pauze staan we stil bij de toepassingen en mogelijkheden in de praktijk (10.00-13.00 uur).
Dinsdagmiddag: werken naar de waarneming: tastgevoel en het landschap. Werken naar de waarneming leent zich goed om een aantal basisbegrippen uit de haptonomie te ontdekken en te ervaren. Het tekenen en schilderen naar landschap is deze middag het uitgangspunt. We gaan op locatie aan het werk en daarbij worden gerichte werkvormen aangeboden. Daarbij staan we stil bij een aantal fenomenen of wetmatigheden van de tast (Postma, 2008), zoals het doorvoelen (persensus) en het door de ruimte voelen (transsensus). Het is niet de bedoeling om mooi of goed te (kunnen) tekenen, het gaat erom de eigen beweging in de richting van de omgeving en het materiaal, te verkennen. Bij de afronding wisselen we uit wat er in de omgang met cliënten en materialen te herkennen is (14.00-17.30 uur).
Woensdagochtend: tekenen en schilderen in en met 't Tijdloze Uur. 't Tijdloze Uur is de titel van het boek van Michiel Czn. Dhont; daarin beschrijft hij, naast de methodiek, verschillende beeldende werkvormen en toepassingen. Dhont gaat uit van een creatief leer /groei model ( Dhont ,2000). De oefeningen zijn gericht op het stimuleren van de integratie van cognitieve, emotionele en sociale intelligentie. Het werken vanuit beweging en intuïtie staat daarbij centraal.Het werken met de spontane letterlijke beweging van het lichaam, met name de handen, sluit in de praktijk goed aan bij een haptische, dus tastzintuiglijke benadering. In deze workshop wordt gewerkt in het platte vlak in een combinatie met muziek. Aan de hand van de eigen ervaringen / casuïstiek bespreken we de verschillende toepassingen in de praktijk (10.00-13.00 uur).
Woensdagavond: Atelier: beeldend werken naar keuze. In de Atelier setting wordt naar keuze verder gewerkt aan het eigen beeldend proces vanuit een van de aangeboden werkvormen. Ter afronding is er tijd en ruimte voor reflectie en een gezamenlijke bespreking (19.30- 21.30 uur).
Donderdagochtend: Geleid tekenen, deel 2: van krijt naar verf. In deze workshop werken we van krijt naar verf, zodat de zintuigen ruim aan bod kunnen komen als de “spionerende voorposten van het lichaam” (Damasio, 2010). In het tweede gedeelte van de workshop staan we stil bij de toepassingen in de praktijk. Hiervoor kun je casuïstiek inbrengen (10.00- 13.00 uur).
Donderdagmiddag: vrije tijd
Donderdagavond: Atelier: beeldend werken naar keuze. Er kan doorgewerkt worden (op locatie naar keuze) ten behoeve van het eigen beeldend proces op een van de aangeboden werkvormen. Ter afronding is er tijd en ruimte voor reflectie en een gezamenlijke bespreking (19.30- 21.30 uur).
Vrijdagochtend: evaluatie en afronding. Terugblik en evaluatie van het eigen beeldend proces en de mogelijke toepassingen in het werken in de praktijk (10.00- 12.30 uur).
Uitgangspunt in het aanbod is de Tastzintuiglijke Beeldende Therapie (TBT), een theoretisch concept beschreven in het kader van de Master of Arts Therapies opleiding Hogeschool Zuyd. In de TBT is het uitgangspunt dat het lichamelijke, haptische /(tast)zintuiglijke aspect van beeldend therapeutisch werken een centrale positie inneemt als het gaat om 'werkzame factoren' in de beeldende therapie. Het Geführtes Zeichnen (Boschloo en Demmers, 2009, Deuser, 1989, Elbrecht, 2006, Lomans, 1991): ook wel Geleid tekenen of Guided Drawing (Elbrecht, 2006, 2018) genoemd is in de eigen praktijk Atelier Lyts Bûthús uitgegroeid tot een basiswerkvorm. Zowel in de therapeutische toepassingsmogelijkheden bij individuele cliënten als ook in de Haptonomie Scholingsgroepen van de Maatschap Protacte. Dit Geführtes Zeichnen en haar theorie dient ter ondersteuning van deze procesmatige, inzichtgevende en existentiële benadering. Een benadering waarbij het (tast)zintuiglijk lichaam een belangrijk gegeven is, of liever, centraal staat binnen de beeldende therapie. Vanuit de funderende wetenschappen sluit deze keuze aan bij de neurologie, neuropsychologie en neurofilosofie; vanuit de beeldende therapie sluit zij aan bij de kinetische en sensorische fase in het Expressive Therapies Continuum (Hinz, 2009), de uitgangsvorm en de methode van 't Tijdloze Uur (Dhont, 2000) en bij de Sensorimotor Art Therapy benadering van Cornelia Elbrecht (2012, 2014). De vijfdaagse workshop is derhalve inhoudelijk gebaseerd op de genoemde benaderingen binnen de beeldende therapie.
Aanmelding en of vragen? Neem contact op met Sita 0622251701